بدون شک یکی از این نهادهای موثر در عرصه اقتصادی کشور، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) است که در کنار دولت و بخش خصوصی، به عنوان بازوی توانمند ایران اسلامی ظاهر شده و هر جا نیاز به حضور جهادگونه متخصصان این قرارگاه بوده، شاهد نقشآفرینی آنها در پروژههای مهم و زیربنایی کشور بودهایم.
بیشتر بخوانید:
ساخت فاز ۱۰۰ درصد ایرانی پالایشگاه خلیج فارس
ساخت کشتیهای غول پیکر برای خارجیها
در چهل سالگی انقلاب اسلامی با «سعید محمد» فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء (ص) به گفتوگو نشستهایم تا دستاوردها و توانمندیهای این نهاد موفق جمهوری اسلامی ایران را از زبان فرمانده جویا شویم.
آنچه در ادامه آمده حاصل بخش نخست این گفتوگو است.
قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) به حق مولود خلف انقلاب اسلامی است. بفرمائید که این فرزند خلف چه دستاوردهایی برای کشورمان داشته و در چهل سالگی انقلاب به چه توانمندیهایی رسیده؟
محمد: قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) از سال ۱۳۶۸ بلافاصله بعد از اتمام جنگ تحمیلی بر اساس اصل ۱۴۷ قانون اساسی که به نیروهای مسلح این اجازه را میدهد که در زمان صلح بتواند با توان و تجربه خودشان به سازندگی کشور عزیزمان کمک کنند و در آن زمان هم با فقدان پیمانکاران توانمند و تحلیل رفتن توان پیمانکاری در کشور مواجه بودیم، لذا مجموع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر آن شد که در حوزه احداث زیرساختهای کشور کمک کند و با آرایش تیمهای مهندسی خودش که از تجربه بسیار غنی در دوران دفاع مقدس برخوردار شده بودند، در حوزههای مختلف به کمک دولت در آن زمان شتافت و سعی بر آن شد که خلأ شرکتهای خارجی پر شود.
همه زیرساختها در زمان جنگ تحمیلی آسیب دیده بود و در بخشهای مختلف سدسازی، نیروگاهسازی، راهسازی، ریلی، پالایشگاهی، پتروشیمی و تقریباً در تمامی حوزهها کشور خلأ داشت و اگر قرار بود در آن زمان ساخت و ساز ما به صورت جدی پیگیری شود، قطعاً یک نگاه عمیقی باید به توان خارج از کشور می شد؛ منتها با خودباوری مجموعه نیروهای انقلاب و تکیه بر جوانان و اعتقاد به مبحث "ما می توانیم" که حضرت امام در وجود تک تک مردم عزیز کشورمان نهادینه کرده بودند، قرارگاه هم به عنوان فرزند حضرت امام در تلاش بود تا در همین حوزه بتواند خدمات رسانی کند و تقریباً قرارگاه در تمامی حوزه های ساخت در همان دهه اول مسلط شد و با توجه به اینکه ۳۰ سال از عمر قرارگاه می گذرد، در این مدت قرارگاه در تمامی حوزههای فنی و مهندسی ورود کرد و بسیار سریع توانست کیفیت کار در بخشهای مختلف پیمانکاری را ارتقا دهد و کمک دولتها باشد و به عنوان یک بازوی امین و قدرتمند در کنار همه دولتها در طی این سالها خدمت رسانی کرده است.
بعد از اتمام جنگ تحمیلی، بحث ورود شرکتهای خارجی نیز به عرصه پیمانکاری پروژههای کشور مطرح بود؟
محمد: در همان ابتدای ورود قرارگاه، این بحث مطرح بود که یکسری از شرکتهای خارجی بیایند بحثهایی مثل سدسازی را انجام دهند، منتها با عملکرد خوب قرارگاه در همان سالهای اول، نه تنها قرارگاه توانست جای خودش را در بین سیستمهای اجرایی کشور باز کند، بلکه شروع به توانمندسازی بخش خصوصی هم کرد و در کنار قرارگاه، شرکتهای خصوصی نیز شکل گرفتند. عملاً طی این مدتی که بر مجموعه پیمانکاری کشور گذشت، تقریباً در اجرای تمامی حوزهها، کشور به خودکفایی رسیده است. در حوزه طراحی، اجرا و تأمین کالا، که معمولاً تمامی پروژهها در این سه حوزه تعریف می شوند، حرکتهای بسیار خوبی انجام شده و تقریباً در حوزههای طراحی و اجرا کشور در تمامی بخشها خودکفا شده و در حوزه تأمین کالا هم در بسیاری از بخش ها توانستهایم خودکفا شویم و در برخی بخشها نیز نیاز هست تا کار بیشتری انجام شود تا کشور در تمامی حوزهها بتواند روی خودباوری و توانمندی داخلی حساب کند.
شاید یک نگرانی مردم شریف ایران داشته باشند که آیا با خروج امریکا از برجام و تلاشهایی که برای اعمال تحریمهای سرسختانه علیه ایران دارد، ممکن است ایران در اجرای پروژههای بزرگ بماند؟ آیا بخشی هست که نیاز داشته باشیم در آن بخش دست یاری به سوی شرکتهای خارجی دراز کنیم و اگر آنها ما را تحریم کنند، کار ما بر زمین بماند؟
محمد: امروز بعد از آنکه دشمن تمامی راهها را امتحان کرد، از جمله راههای نظامی و سیاسی، و دید که نمیتواند به صفوف متحد مردم نفوذ کرده و آسیبی به کشور برساند، امروز بخش اقتصادی کشور را هدف گرفته و سعی کرده با تحریمهای سخت، مشکلاتی را برای کشورمان به وجود بیاورد، به گونهای که این مشکلات بیشتر در معیشت مردم خودش را نشان دهد. وظیفه مجموعه سپاه پاسداران به عنوان پاسدار انقلاب این است که هر جا تهدیدها جدیتر شود، سپاه ورود میکند و ما نیز در قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء (ص) به عنوان یکی از بخشهایی که در سازندگی کشور نقش عمدهای دارد، تمام تلاشمان این است که بتوانیم توطئهها را خنثی کنیم.
تحریمهایی که رخ داده، در ساختوساز کشور هم میتواند اثر بگذارد. منتها با توجه به توانمندی که امروز در قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء (ص) و همینطور در بدنه پیمانکاران خصوصی در کشور ایجاد شده، عملاً مشکل حاد و خاصی را برای مجموعه کشور نمی تواند ایجاد کند. ضمن اینکه ما باید از تهدیدی که امروز علیه کشور اعمال میشود به عنوان فرصت استفاده کنیم؛ البته جا داشت که ما بسیار پیش از این تمام تلاشمان را معطوف این می کردیم که بتوانیم مباحث اقتصاد مقاومتی را پیاده سازی کنیم؛ شاید کمی با تأخیر به مباحث اقتصاد مقاومتی ورود کردهایم اما امروز به همه آشکار شده که غربیها به دنبال مصالحه و حل و فصل مسائل نیستند، بلکه بعد از مذاکراتی هم که در برجام اتفاق افتاد مجدداً از جریان مذاکره و توافقها خارج شدند. باید در زمان تحریمها تمام توان را چه در دولت و چه در مجموعه پیمانکاران به سمت بومیسازی و داخلیسازی ببریم.
در جاهایی که کشور توانمند شده، اسمی از تحریمها نیست و در جاهایی که ضعف داشته باشیم به سمت تحریمها حرکت می کنند. یک زمانی در دوره قبل، در تحریمهایی که اتفاق افتاد، بحث تحریم بنزین را مطرح کردند، در آن زمان شرکت اسنم پروجتی، در پروژه ستاره خلیج فارس در حال کار بود، اما کار را رها کرد و رفت؛ و بعد هم بحث تحریمهای بنزین مطرح شد که اگر تحریم بنزین به طور جدی اجرا میشد، کشور دچار مشکل میشد. همان زمان به قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء (ص) به عنوان یک پیمانکار توانمند ایرانی اعتماد شد و این پروژه به قرارگاه واگذار شد و شما امروز شاهد آن هستید که بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی جهان با ظرفیت پالایش روزانه ۳۶۰ هزار بشکه و تولید روزانه بالغ بر ۳۷ میلیون لیتر بنزین یورو ۴ و یورو ۵ در حال تولید است و با ظرفیت کامل اکنون در اختیار کشور است. از اینرو، عملاً بحث تحریم بنزین برچیده شد و ملاحظه می کنید که در دوران جدید تحریمها هم اسمی از تحریم بنزین آورده نمی شود.
در واقع در هر حوزهای که ما خودمان را با اعتماد به توان داخلی تقویت و قوی کنیم، آن نقطه از تهدید تحریمها خارج می شود.